Họ bị kêu bài thì liếc ngang ngó dọc để đánh phép. Họ nói sẽ lập gia đình mà chưa. Tình bằng hữu, sư đệ ngày xưa Khổng Mạnh ca tụng ngày nay cũng bị một thứ lương tâm lưu manh, hám lợi, chồn cáo của một số bạn trai bôi lọ.
Thường sau khi xuất tinh, người bạn trai nghe mê mệt. Có nhiều bạn gái nghe thiên hạ đồn thôi rằng họ bội tình yêu, đến khi gặp họ mặt lớn mặt nhỏ một hồi vì cũng phải đầu hàng trước những lời đính chánh khéo léo đầy gian mưu của họ. Thượng đế sáng thế: Tại tình yêu! Thượng đế quan phòng vạn vật: Tại tình yêu! Tất cả những ân huệ của thế nhân đều do tình yêu của Thượng đế.
Bạn trai nào cũng đều có lúc làm Anatole France con nít và Anatole France 17 tuổi. Cha mẹ khi thấy con trai của mình lố 12, 13 tuổi mà có những hiện tượng nầy thì cứ đơn sơ nói thẳng cho chúng ăn mặc kín đáo đừng e ngại để con mình lắm lúc bối rối đâm ra có những tâm tình không hay như tôi trình bày dưới đây. Đến giờ bạn phân tiùch tâm lý của Le Cid, của Andromaque: bạn trai vừa ngồi nghiêm vừa khoái thích.
Ai mà dám coi thường ý chí chiến thắng của Jeanne Are, hai bà Trưng. Muốn chào hỏi mà không dám, muốn nói chuyện mà chỉ ngó, muốn đến gần mà chỉ đi xa thôi. Tôi thấy nhận xét nầy của Piere du Fojer rất đúng khi ông nói: bạn trai có sự ý thức mới là ý thức nam tính và số phận làm đ àn ông của mình.
Trong những cơ quan giáo dục đông thanh niên, thứ bạn trai nầy không hiếm. Dùng tâm linh dục chế ngự thútính , luyện đức tự chủ, cân đo mọi tư tưởng, dè dặt mọi lòi nói, cẩn thận mọi tác vi. Những tổ chức giáo dục có ý đào luyện cấp chỉ huy nên đề phòng giao việc lớn cho họ.
Có nhiều sách viết tính giáo dục về mặt khoa học, vệ sinh thì đáng khen, nhưng rất mù quáng về luân lý. Tự do cá nhân ăn nói, xê dịch của họ bị giam lại như nhốt tù. Tôi tin bạn ý thức tốt đẹp của đức thanh khiết mà làm sao ta gân guốc chịu đựng khi tranh đấu bảo tồn nó trước các áp đảo khủng khiếp của xác thịt.
Chia động từ cho nhiều hơn động từ lãnh. Người ta đã nhân danh tự do, giao thiệp rộng, giải trí, học tập thiên nhiên mà giết hại bao tâm hồn trong trắng. Còn bạn trai, thì vừa ưa hoạt động vừa hướng nội.
Nhân cách có nhiều hình thức. Tôi chỉ muốn nói cách chung thôi. Phải có sự gần gũi về thể xác của người nam và người nữ để để tinh trùng súc tích trong những hạch sinh dục mà tôi nói trên của đ àn ông gặp gỡ một mầm sống mới nẩy sinh.
Cũng nên để ý hàng rào của óc trách nhiệm nầy còn có lòng quảng đại, lòng trọng danh dự là những đặctính của tâm lý người nam. Chị mượn làm việc nặng, họ làm với tấm lòng vô vị lợi. Song khi lòng phất lên như diều, bạn đề phòngtính nông nỗi của tuổi trẻ.
Bị em út ăn hiếp họ tha thứ dễ dàng. Trong gia đình ta thấy bạn trai ít kiếm chuyện gây lộn. Nhiều người lớn thấy họ làm thinh tưởng đâu họ không biết.