Điều này chí lý lắm. Khoa phân tâm cũng căn cứ một phần vào khả năng chữa bệnh của lời nói. Trong một nhà tù, hai người cùng đứng vịn tay vào song sắt; một người chỉ trông thấy một bức tường trơ trụi, còn một người ngửa mặt lên trời, ngắm những vì sao.
Chẳng hạn như trường hợp học sinh của tôi, ông J. Ông ta trước kia làm trạng sư tại tỉnh Vienne và đến ngày quân đội Quốc xã sang xâm lăng Áo, ông trốn sang Thuỵ Điển. Tôi tận hưởng những thứ ở đời bao giờ hết.
Không thúc giục chúng ta theo đạo để tránh vạc dầu ở m ti nữa đâu, mà để tránh vạc dầu ở ngay cõi trần này, cảnh vạc dầu do những bệnh vị ung, sưng phổi, thần kinh suy nhược và điên cuồng gây ra. Tức thì anh viết xuống giấy những nét rắn rỏi: "Thế tại sao cứ vô lý mà lo mãi?". Ông Bernard Shaw có lý.
Ông kể cho tôi nghe chuyện sau này: Ít lâu sau khi tụi Lùn chiếm (?) Trân Châu Cảng, chúng ùa vào Thượng Hải. Cố nhiến, đó là một bạt tay vào lòng tự phụ của chàng. Đời sống đầy đủ hơn, vui vẻ hơn nhiều.
Bà Ova Snynder cũng sẽ nói với ác bạn như vậy. Tôi không còn mảy may chú ý tới sự chia rẽ các môn phái vì tín điều của họ khác hẳn nhau nữa. Những ảnh hưởng của ưu tư tai hại cho tinh thần, cơ thể ra sao?
Vì sao vậy? Vì tôi hăng hái thích thú vô cùng. Nhiều phen chúng tôi túi bụi vì việc. Mấy ngày liền, tôi câu cá trên một dòng suối, phải len lỏi trong bụi cây cao, trèo qua những cành cây đổ, hằng tám giờ liền mà không thấm mệt.
Lần ấy là lần thứ nhất trong đời, tôi đã có thể suy nghĩ sáng suốt và hợp lý được. Bệnh ấy do nghi ngờ, do dự, sợ sệt quá mà sinh ra. Trước khi quyết định lựa một nghề, bạn nên bỏ ra nhiều tuần, nhiều tháng để tìm hết các tư liệu cần biết về nghề ấy.
Nhưng một hôm không biết nghĩ sao Kipling lại trồng hoa trên bãi cỏ kia, Balestier thấy vậy liền sôi máu lên, la ó, chửi rầm rĩ. Nếu muốn xin được gặp mặt thì nên viết như vầy: Dầu đến Tổng thống Hoa Kỳ cũng không thể bắt ông dậy để nghe điện thoại khi ông đã "nằm quay ra ngáy".
Ông đã thành công rực rỡ, sách ông bán rất chạy. Nếu bạn có thể đọc hết thảy những sách luận đề về những ưu tư, do những bậc thông thái nhất trong hoàn cầu đã soạn, thì bạn cũng không thể kiếm được một dòng nào có chân nghĩa sâu xa hơn những câu phương ngôn thông dụng nhất như "Chưa tới những cầu đừng lo thiếu cách qua sông" hay "Đừng than tiếc chỗ sữa đổ". Được như vậy, không còn gì hơn nữa".
Trái lại, người khôn ngoan, khi thấy mình chỉ được vỏn vẹn một trái chanh nhỏ, sẽ tự nhủ: "Lần thất bại này dạy ta nhiều nhiều hay lắm đấy. Nhưng ông không điên. Ông nói: "Nếu thân tôi không là cái xác vô dụng, cha chắc tôi dã có sức mạnh tinh thần để biểu mình những lý thuyết của tôi".