Trong (L'âme de l'dolescent) P. đã chê mắng tôi là gàn dỡ, quê mùa không biết tán tỉnh, không biết làm cho đời mình hết cô đơn. Có khi không ngay mấy lúc ấy, mà lúc họ ở một mình.
Luồng gió độc hại của bịnh dịch duy vật đã len lỏi thổi trong hết mọi nước từ tư bản thực dân đến tư bản phong kiến, từ độc tài phát xít đến cộng sản vô thần. Phải hiểu là chân tu theo chân giáo. Tiếc thay nhiều cha mẹ lo mưu sinh, thầy giáo mắc lo trí dục để lắm bạn trai sống cô đơn với nguồn tâm sự lênh lánh của mình.
Phần đông đổ xô về các môn chơi. Họ chọn bạn để chơi. Nhiều bạn trai khác hễ nghe ai nói gì thì phân tách.
Nó chưa pha màu sắc của nhục tình. Lúc cao hứng, bạn trai bạn trai có thể cho một hay hai sự hiểu biết của mình là lý tưởng, là tận cùng của chân lý để rồi sau một thời gian thấy đầu óc mình còn xốp, lý lẽ của mình còn nhiều lỗ hở. Sau cùng chạm những thực tế chua cay đòi sự chịu đựng của ý chí, sự khôn ngoan của trí tuệ.
Trong khi đi đâu gặp cảnh vợ chồng kẻ khác sum họp, hạnh phúc họ đau xót tận đáy lòng vì nhớ bạn trăm năm, dù kẻ nầy ngày trước đối với họ có đôi lần không đặng chung thủy. Nếu khi ai hỏi về đời sống uyên ương của cha mẹ, người bạn trai e thẹn khó nói, bỏ lãng thế nào, thì họ cũng có những thái độ ấy khi bàn vấn đề nam nữ với người trong gia đình. Nó còn làm cho bạn trai mất sự tế nhị yêu đương.
Tôi có mục đích muốn bạn suy nghĩ về cái bẫy của tâm tình mạnh như vũ bão, như tử thần ấy. Họ đi có vẽ cà rềnh cà ràng vì sợ cọ thân quá, quần áo mất ly. Nhưng thưa bạn tôi biết sớm muộn vấn đề nầy sẽ đặt ra cho bạn, đặt ngay trong tâm hồn bạn.
Cái khó nầy hiểu là chiến đấu mà người ta chỉ đáng ca khúc khải hoàn khi đã anh dũng chiến đấu để chiến thắng thôi. Ngay từ lúc xuân xanh, bạn trai đã sống với tinh thần đơn giản, đã áp dụng nó trong các lối xã giao của họ. Một điểm đặc biệt của tâm lý bạn trai là tỏ ra uy quyền.
Nhiều công việc gấp rút họ làm cách thẫn thờ, lờ đờ tựa nước ương. Tỏ tình yêu bằng cách ve vãn thô lỗ là lăng mạ tình yêu, coi một thứ tình cao quý như đồ chơi giải trí qua đường. Trong lãnh vực giáo dục, người có trách nhiệm nên biết tâm lý ất để nắm nam thanh.
Một cuộc giao duyên không đi đến hôn phối keo sơn sinh ra biết bao nhiêu ác quả. Trong ngôn phong họ vênh vênh tỏ ra cho bạn gái thấy mình đủ tài, đủ mưu, đủ sức. Họ học đứng chót, họ làm mích lòng thầy, họ phạm lỗi gì đó họ sầu muộn thắm thía.
Tình yêu và ý chí mạnh hơn cả. Nhiều người lớn thấy họ làm thinh tưởng đâu họ không biết. Cái tinh thần chó má, trâng tráo, lường gạt, lì lợm của con người Một tay chôn biết mấy cành phù dung cũng là tinh thần căn bản của một số bạn trai chơi bời ngày nay.